Run if You Can’t Hide
In de animatie ‘Run if you can’t hide’ is ingezoomd op vertragen en stilstaan, twee bewegingskwaliteiten die Zero in het project (moe) onderzocht: een langzaam voorwaarts bewegende buik spuwt veertien rennende lichaamsdelen uit, terwijl zij vrolijk dreigend steeds dichter en groter het beeld inkomt.
De redactie van het online beeldplatform OOG van de Volkskrant vroeg na het bekijken van de online versie van Zero’s (moe) project of wij, de makers van (moe), een bijdrage wilden leveren. Kunstenaars kunnen in dit online onderdeel van de krant dat sinds september 2005 bestaat hun artistieke visie geven op een gebeurtenis die actuele nieuwswaarde heeft. Dit is niet altijd wereldnieuws. De bijdragen lopen dan ook uiteen van mock propaganda in het kader van de onlangs gehouden presidentsverkiezingen in de States tot een verstilde tekening van een zittende duif in een dakgoot.
De kunstenaars die meewerken variëren in discipline en origine. Vaak gaat het om collectieven, soms een individueel werk.
‘Het is een blije buik vol vrouwelijke energie.’
‘Het werk is een grillige dans tussen een met enkele lijnen aangeduide vrouwenbuik en de lichaamsdelen of deellichamen, en daarvan dan weer een schetsmatige impressie van een losse arm, een been, een rug. Deze digitale met de hand vervaardigde tekeningen zijn afgeleid van videobeelden die ik schoot van rennende mannen en vrouwen in het Vondelpark op een aantal zondagochtenden in de periode kort voorafgaand aan de Amsterdamse Marathon, die gelopen werd op zondag 19 oktober 2008. Ook filmde ik renners langs de rivier de Charles. Een maand later tijdens een familiebezoek en werkperiode in Boston, in de States.
De buik heeft een eigen gezicht gekregen, met een gefixeerde, je zou haast zeggen, mystieke ‘Mona Lisa’ glimlach. Als je goed kijkt is het niet zozeer de buik die lacht, maar de vagina. Het is een blije buik vol vrouwelijke energie. Symbool en viering van vrouwelijke kracht. Het refereert aan het vorige werk (moe) wat als aanleiding had het gezamenlijke onderzoek van mij en Anita en bewegingsstudies rond de slopende ziekte M.E.
Cijfers tonen aan dat meer vrouwen dan mannen aan M.E. lijden. De buik is in feite Anita’s buik, maar de vertekende buik stijgt boven het individuele uit: het is een oerbuik geworden die de gejaagde renners in een gezonde vertraging op de been helpt, waarna ze uit de baan vallen en eigenwijs hun eigen doodloop noodtempo kiezen.’
‘Voor een minuut 1500 frames: monnikenwerk.’
‘Naar aanleiding van het idee iets met de marathon van Amsterdam te doen heeft Emily een aantal video’s geschoten van joggers in het Vondelpark. Emily: Kunnen we uit de video die ik heb geschoten de renners losknippen, zodat ze in een wit vlak komen te staan? Ik geef aan dat dit kan, geen probleem. Maar: het is bijzonder bewerkelijk, we zullen frame-voor-frame de figuren moeten overtrekken en dan losknippen. 1 seconde video = 25 beeldjes. Dus zeg, voor een minuut, 1500 frames. Niet helemaal mijn ding, noem ik. Dit monnikenwerk, een lijn trekken, door naar het volgende beeldje. De lijn opnieuw tekenen. En zo door.
Een stap verder, de abstractie in: niet de renners zelf laten zien, maar alleen hun omtrek. Emily probeert een tekentablet uit die ik van mijn werk meeneem. Nog steeds arbeidsintensief, maar intuïtiever dan met een muis. Langzamerhand, na een paar renners, ontstaat een vaste stijl in de lijnen die de renners abstraheren. Het verbaast me hoe snel ze het werken met de wacom onder de knie krijgt.
Anita stuurt een video op, waarin ze over een weg op de kijker toekomt. Ook Anita’s beeld wordt onderworpen aan de rotoscoping techniek. Ik zie een buik, opgebouwd uit dansende lijnen die op me afkomt. De renners uit de buik laten komen, alsof ze gebaard worden?
Ik voer de eerste testen uit, en we lopen meteen tegen een technisch probleem aan: de buik is te klein om groot in beeld te laten komen. Dus schaal ik het fotomateriaal in photoshop en vraag Emily hierin verder te werken. Helaas besluit haar laptop op hetzelfde moment te gaan crashen, overvraagd door de gigantisch grote file die we in photoshop als videolaag hebben ingeladen.Als de laptop trubbels verholpen zijn, is Emily inmiddels in Boston en filmt daar Amerikaanse renners. De animatie krijgt een internationaal karakter, terwijl deze langzaam groeit en losse armen, benen, voeten en rompen een plek krijgen in het geheel.
Ik tel de versies nu na, het zijn er uiteindelijk achttien, van 26 augustus tot aan de laatste op 9 oktober. Het valt me mee.’
‘Wat als een chronisch vermoeide vrouw mee zou doen aan een marathon?’
‘In ‘Run if you can’t hide’ beweegt een vrouwenlichaam traag door het beeld. Langzaam komt zij steeds dichterbij. Uit haar navel ontspruiten renners die haar keer op keer voorbij snellen. Het werk bouwt voort op (moe) de installatie die Zero in het voorjaar van 2008 presenteerde. Vertraging was het centrale thema. Met de marathon van Amsterdam (19 oktober 2008) als inspiratie bedacht ik mijn eigen marathon, maar dan vertraagd.
Wat als een chronisch vermoeide vrouw mee zou doen aan een marathon? Of is de marathon het lopen zelf?In de polder aan de rand van Arnhem loop ik over een slingerweg in slowmotion de camera tegemoet. De afstand is een kilometer: ik doe er een half uur over. Zo traag lopen vereist concentratie. De beweging is het belangrijkste.
Hiel neerzetten, andere voet afwikkelen, gewicht verplaatsen, hiel neerzetten, voet afwikkelen, gewicht verplaatsen etcetera. In plaats van zo snel mogelijk het einddoel behalen is hier het doel zo bewust mogelijk van a naar b te verplaatsen. Ik voel de wind, hoor de vogels en zie de weg. In ‘Run if you can’t hide’ blijft alleen mijn buik zichtbaar.’